2019-10-17

Baldintza hipotetikoa

Gelan ikusi dugun moduan, baldintza hipotetikoa etorkizuneko gertakizunei buruzko hipotesiak egiteko erabiltzen dugu. Baldintza hipotetikoak bi zati ditu:

BALDINTZA eta ONDORIOA


Hau da, etorkizunean gertatu daitekeen hori baldintza baten ondorio da. Baina, adi! Baldintza bete arren, ez dakigu ziur baldintzaren ondorioa beteko den ala ez. Horregatik deitzen zaio hipotetikoa, ez dakigulako ziur ondorio hori beteko den ala ez.


Adibideak: 
  • Moisesi unitate hau gustatuko balitzaio, asko poztuko nintzateke.
      • Moisesi unitate hau gustatuko balitzaio = baldintza
      • asko poztuko nintzateke = ondorioa 
Hau da: ez dakit ziur Moisesi unitatea gustatuko zaion ala ez, baina hori gertatuz gero, ondorioa ni asko poztea izango da.

Baldintza hipotetikoko aditz-laguntzaileak kontsultatzeko, egokiena Euskal Jakintzak prestatuta dituen taulak kontsultatzea dela deritzot. Izan ere, ez dut espero taula horiek guztiak buruz ikasterik, baina bai taulak erabiltzeko abilezia zuenganatzea. Taula horietan, ikusiko duzue, lehenengo baldintzaren zatiari dagozkion aditz-laguntzaileak agertzen direla eta, gero, ondorioaren zatiari dagozkionak orainaldian eta lehenaldian.

2019-10-03

Hipotesiak formulatzen

Ezekiel liburua irakurtzen dugun bitartean, hipotesiak idazten hasi dugu ikasturtea. Hipotesiak idazteko, gainera, hainbat hizkuntza baliabide ere landu ditugu (usteak eta iritziak ematekoak, alde batetik, eta zalantzak, ziurtasun ezak eta probabilitateak adieraztekoak bestetik).

Hipotesiak formulatzerakoan, aditza ere zaindu behar dugu. Klasean ikusi dugun moduan, indikatiboko geroaldia eta ahalerako geroaldia balia genitzake.


INDIKATIBOKO GEROALDIA

[Partizipioa + -ko /-go] + indikatiboa

Oraindik ez da gertatu, baina gertatuko da, ziur nago.

Adibideak: 
  • Moisesi unitate hau asko gustatuko zaio.
  • Carlak, buelta ematen duenean, Josu ikusiko du.
  • Adina berandu etorriko da.



AHALERAKO GEROALDIA edo AHALERA HIPOTETIKOA

Aditzoina + Ahalera hipotetikoa (-ke-)

Oraindik ez da gertatu. Etorkizunean, agian, gertatuko da, baina ez dakigu ziur, hipotesi bat baino ez da.

Adibideak: 
  • Moisesi unitate hau asko gusta lekioke.
  • Carlak, buelta ematen duenean, Josu ikus lezake.
  • Adina berandu etor liteke.



Indikatiboko aditz-laguntzaileak jokatzen laguntzeko badauzkazue blog honetan aurreragoko hainbat sarrera. Esate baterako, NOR indikatiboan, NOR-NORI indikatiboan, NOR-NORK indikatiboan edo NOR-NORI-NORK indikatiboan.

Ahalera lantzeko, ordea, ez dugu taularik argitaratu blog honetan. Ahalerako aditz-laguntzaileak kontsultatzeko, egokiena Euskal Jakintzak prestatuta dituen taulak kontsultatzea dela deritzot. Izan ere, ahalera konplikatuxeagoa da, eta ez dut espero indikatiboarekin lortu beharko zenuketen kontrola lortzerik. Hala ere, zalantzaren bat duzuenean, jo Euskal Jakintzaren orri horretara.

2019-06-19

Eskerrik ASKO!

Ikasturtea bukatzear dagoen honetan, ez nuke inolaz ere bukatu nahi zuei eskerrak eman gabe.

Ikasturte gogorra izan da guztiontzat. Denok izan ditugu hainbat gorabehera (baita irakasleok ere!), baina elkar babesten eta laguntzen jakin dugu. Inoiz elkarrekin haserretu garen arren, hausnartzen eta berriz laguntzen ere asmatu dugu. Negar egin dugu, baina baita barre asko ere ("Berlingoa"ren txistea datorkit burura; zenbat kostatu zitzaigun serio jarri eta lanean hastea!). Lan asko (asko!) egin dugu eta hori ikusteko zuen apunte ordenatuetara (ejem) begiratzea baino ez dago.

Euskaraz ere uste baino gehiago hitz egin dugu. Gogoratzen duzue ikasturte hasieran gazteleraz hitz egiten zenidatela? Hura disgustoa neukana! Baina pixkanaka, termometroaren laguntzaz, geroz eta euskara gehiago erabili duzue, nirekin eta baita zuen artean ere! Oso harro nago zuetaz. Gogoratu, euskara urre gorrizko eraztun bat bezalakoa da: janzten duzunean eleganteago, harroago eta dotoreago gaude. Jantzi ezazue euskara. Ez zarete damutuko.

Laburbilduz, ikasturte mundiala izan da. Eskerrik asko, bihotzez!

2019-05-23

Jolasak online eta doan!

Webgune interesgarri baten lotura da hurrengo hau: www.jolasak.eu Bertan, zuen aisialdirako hainbat jolas aurkitu ditzakezue. Denak online jolasteko dira, euskaraz eta debalde!

2019-05-22

Literatur baliabideen eskema

Larraintzar DBHI institutuko euskara irakasleek euren ikasleekin partekatutako PDF dokumentu hau zuen artxiboetan egon beharrekoa dela eritzita, zuekin partekatzen dut. 

PDF horretan, literatur baliabideen zerrenda, definizioa eta adibideak aurkituko dituzue. Gainera, baliabideak sailkatuta daude fonikoak, morfosintaktikoak edo semantikoak direnaren arabera. Hurrengo urteetarako ere baliagarria izango zaizuen zalantzarik ez dudanez, ondo gorde laburpen hau!

2019-04-04

Klika!!!

IKA, IKA, IKA, BADATOR KORRIKA!!!


Iritsi da 21. Korrika! Gaur, apirilak 4, abiatuko da Garesetik eta apirilaren 12an iritsiko da Gasteizera. 

10 egun, 235 ordu, 14.100 minutu, 7 probintzia, milaka herri, milaka gazte, dozenaka agure eta ehundaka jaioberri... Oilo ipurdia jartzeko modukoa, ez?



2019-03-19

Lagunarteko gutuna

Geroz eta gutun gutxiago idazten ditugun arren, denoi gustatzen zaigu etxean, sorpresaz, gutunen bat jasotzea. Ez da emaila bezain azkarra, baina xarma berezia daukate gutunek: eskuz idatzita daude, koloretan, usain berezia daukate, zigilua... 

Lagunarteko gutunek edo gutun informalek, gutxienez, bost atal izan behar dituzte:
    • Data
    • Hasierako agurra
    • Gorputza
    • Bukaerako agurra
    • Sinadura
Hala ere, bost atal horien barnean, bestelako azpiatalak ere egon daitezke. Hemen daukazue lagunarteko gutunaren egitura argixeago ikustekoedo ezagutzeko eskema txiki bat.